Πέτρος Μαρμαρινός: Από πέτρα και μάρμαρο

Γεννήθηκε στον Πύργο της Τήνου, τη γενέτειρα μεγάλων καλλιτεχνικών φυσιογνωμιών, όπως οι Χαλεπάς, Λύτρας, Φιλιππότης. Έμαθε να λαξεύει την πέτρα και να δίνει φωνή στο μάρμαρο στη Σχολή Καλών Τεχνών Πανόρμου Τήνου και σε καλλιτεχνικά εργαστήρια της περιοχής. Τα τελευταία έξι χρόνια θέλησε να ασχοληθεί με τη μαρμαρογλυπτική στο δικό του προσωπικό καταφύγιο, ένα λιτό ανεμοδαρμένο εργαστήρι στην καρδιά του τηνιακού Πύργου. Η είσοδος οριοθετείται από μεγάλα κομμάτια λευκού μαρμάρου, στο εσωτερικό πλεονάζει η μαρμαρόσκονη. Η εκπληκτική θέα και η απροσδιόριστη αίσθηση δημιουργικότητας, από την οποία σφύζει ο χώρος, προκαλούν δέος. Ο καλλιτέχνης Πέτρος Μαρμαρινός εγκαταλείπει για λίγες μέρες το “καλογερικό κελί” της Τήνου και επισκέπτεται την πόλη μας (Πολιτιστικό Κέντρο Πυλαίας, Πολυτεχνείου 20) συμμετέχοντας στην ομαδική έκθεση “στο φως των Κυκλάδων”, ένα φως που στα χέρια γνήσιων καλλιτεχνών γίνεται αίνιγμα αποκτώντας μεταφυσικές διαστάσεις.

Το παρελθόν συμπορεύεται με το παρόν

Επηρεασμένος βαθύτατα από τις φόρμες της κυκλαδικής τέχνης, ο Πέτρος Μαρμαρινός δουλεύει το ψυχρό υλικό με αφετηρία τον αρχαιελληνικό μύθο και σημείο τερματισμού το σήμερα. Ζώντας και δημιουργώντας στην καρδιά του Αιγαίου λούζει με δυνατό φως σπαράγματα του παρελθόντος και ταυτόχρονα δημιουργεί λειτουργικές κατασκευές (τραπέζια, κονσόλες, καθρέφτες, μαρμάρινα ρολόγια), οι οποίες, απαλλαγμένες από την ενοχή του αρεστού και της χρηστικότητας, προορίζονται για τη διακόσμηση εσωτερικών ή εξωτερικών χώρων. Το παρόν έχει πάρει τη μορφή μαρμάρινων περιστεριών με μαγικό κατάλευκο δέρμα, ενώ συχνά το μάρμαρο συνδυάζεται με την πέτρα σε ένα υλοποιημένο παιχνίδισμα του φωτός με τη σκιά.
Με βασικότερη αρετή την καθαρότητα και τη λιτότητα της γραφής ο καλλιτέχνης αναζητά την προσωπική του κατεύθυνση απέναντι στο λαμπρό παρελθόν χωρίς ωστόσο να επιδιώκει την ανατροπή. Η σκόπιμη αδιαφορία μπροστά στις μοντέρνες εκκεντρικότητες της πλαστικής τέχνης είναι έκδηλη. Στόχος η φυσικότητα και η σαφήνεια της έκφρασης, όχημα η απλοποίηση, η σχηματοποίηση, ο εξοστρακισμός της επιτήδευσης.

Η ζωγραφική εκδοχή της γλυπτικής

χαρακτηριστικό δείγμα γραφής αποτελούν οι περιπτώσεις ζωγραφικής επεξεργασίας του μαρμάρου και της πέτρας. Ο δημιουργός αγγίζει την άφωνη πλευρά της γης, το δροσερό λευκό μάρμαρο, για να χαράξει πάνω του εικόνες και να δημιουργήσει περιγραφικές συνθέσεις. Αρχικά το υλικό αποκτά θορυβώδη ζωή, για να βυθιστεί ωστόσο σύντομα σε μία εξίσου θορυβώδη γαλήνη που διακηρύσσει διαπεραστικά τη συγγένειά της με το παρελθόν. Τα μοτίβα και οι μορφές παραπέμπουν στις ερυθρόμορφες και μελανόμορφες φιγούρες της αρχαϊκής τέχνης και το αγωνιώδες ερώτημα που προκύπτει έχει τεθεί χρόνια πριν από την πένα του κρυσταλλογράφου Ελύτη: “Στις ακρογιαλιές του Ομήρου.. η πατούσα μας ανασκαλεύει την ίδια άμμο. Περπατάμε χιλιάδες χρόνια, ο άνεμος ολοένα λυγίζει τις καλαμιές κι εμείς υψώνουμε το πρόσωπο. Κατά που; Ως; πότε; Ποιοι κυβερνάνε;”.

Η ευχή και η καιάρα της Τήνου

Η διαμονή του καλλιτέχνη στην ακριτική Τήνο είναι, κατά δήλωση του ίδιου, αποτέλεσμα συνειδητής επιλογής. Ο Πύργος είναι ένας μουσειακός χώρος που διαθέτει πολλά και αξιόλογα εργαστήρια γλυπτών, ενώ ταυτόχρονα προσφέρει σημαντικά ερεθίσματα δημιουργίας. Σίγουρα η διαμονή του καλλιτέχνη στην ακριτική Τήνο είναι μία πράξη αληθινής γενναιότητας, όμοια με εκείνη στην οποία αναφέρεται ο Οδυσσέας Ελύτης στο σκηνικό του ποίημα “Μαρία Νεφέλη”: “ …η αληθινή γενναιότητα πρέπει να βαφτιστεί στο πέλαγος
και να φέρει κάτι απ’το μελτέμι
στους ογδόους ορόφους των πολυκατοικιών…”

“στο φως των Κυκλάδων”

Από το φως των Κυκλάδων εμπνέονται και δημιουργούν επιστρατεύοντας το πινέλο και το φωτόφοβο φιλμ η Γκιζέλα Ζέλενρικ και ο Κλεάνθης Βασδόκας, έργα των οποίων παρουσιάζονται επίσης στο Πολιτιστικό Κέντρο Πυλαίας. Εκπρόσωπος του αφηρημένου εξπρεσιονισμού η Γερμανίδα ζωγράφος περιγράφει αρχικά την αντικειμενική πραγματικότητα ενός αιγαιοπελαγίτικου τοπίου, για να τη διαλύσει στη συνέχεια με μία εκρηκτική χειρονομία βιαιότητας. Ο Κλεάνθης Βασδόκας κυνηγώντας τη στιγμή θέλγεται από τη μοναδική ικανότητα της φωτογραφικής μηχανής να ιχνηλατεί τον κόσμο σε διαφορετική χρονική κλίμακα από την αίσθηση της όρασης, είτε σαν “παγωμένη” στιγμή είτε σαν “παγωμένη” διάρκεια.

Πηγή: Περιοδικό Εξώστης

18/05/2001